درمان رابطه زناشویی

اما چگونه رابطه زوجی را که به مانند یک ماهی لیز می ماند در دست بگیرید و درمان کنید؟

اگر ضمن تلاشی که جهت بهبود رابطه خود می کنید موفقیت چندانی حاصل نمی شود، نگران نباشید، دیگران نیز چنین مشکلی دارند. مشکل اغلب زوج هایی که با  یکدیگر جر و بحث دائمی دارند و از دست هم عصبانی می‌شوند، و یکدیگر را به باد انتقاد می گیرند، با توصیه های معمولی به طور حتم حل نمی شود. وقتی مشکل اصلی زوج‌ها هیجانات مخرب است، تعامل موثر یا صمیمیت نمی‌تواند رنج ناشی از آن را فرونشاند. در ادامه به مشکلات زناشویی و ارتباط آن ها با مشاوره زناشویی می پردازیم.

 اگر شما در دسته زوج ‌هایی قرار می‌گیرید که تعارض شدید دارید، باید ابتدا هیجانات مخرب خود را کنترل نموده و از بدتر شدن اوضاع جلوگیری کنید. سپس برای ایجاد رابطه بهتر تلاش نمایید.

تلاش ما در این مقاله بر این است که بتوانیم به شما تکنیک های موثری را آموزش دهیم تا بر هیجانات افسار گسیخته ای که در روابطتان شعله ور می شود، تسلط یابید و بیاموزید که چگونه موقعیت های برانگیزاننده خشم را پیش از آنکه به دعواهای مخربی منتهی می شوند مهار کنید.

رویکردهای زوج درمانی، تلاششان بر این قرار است که به شما کمک کنند ترس ها، حسرت ها و حساسیت هایی که نسبت به همسرتان دارید را درک کنید و سپس با توجه به تجارب موجود بازخورد مناسبی ارائه دهید. همچنین یاد می گیرید چگونه با گفتگو بدون اینکه به بگو مگو ختم شود، مسائل تان را حل کنید و راه‌های پذیرش صحیح در رابطه با یکدیگر را بیابید.

درک هیجان در روابط (understanding emotions)

چرا گاهی اوقات به کسی که خیلی دوستش داریم حرف های ناخوشایندی می زنیم؟

چرا گاهی اوقات یک گفتگوی به ظاهر ساده زوجین منجر به داد و فریاد می شود؟

چرا پرخاشگری می‌کنیم و طوری عمل می‌کنیم که قسم خورده بودیم هرگز اینگونه نباشیم؟

چه چیزی باعث می شود افرادی که یکدیگر را دوست دارند، گاهی اوقات از نزدیک شدن به هم آشفته شوند؟

دلیل خودداری از صحبت کردن در مورد موضوعات مهم چیست؟ و از همه مهم تر اینکه، چطور می توانید الگوهای متعارض آسیب‌رسان پیشین را متوقف کنید و مهارت های کنترل عواطف منفی و تمایلات آسیب‌رسان را پرورش دهید و یاد بگیرید چطور باید صحبت کنید و گوش دهید که توافق، تایید، گفتگو و صمیمیت حاصل شود؟

این ها از جمله سوالاتی هستند که در این مقاله پیش رو مورد ملاحظه قرار خواهند گرفت.

تجربه ناخوشایند بعد از هر دعوا و تعارض

پس از دعوایی ناخوشایند پی می بریم که آنچه گفتیم، منجر به وضعیتی بدتر شده است و به کمتر از آنچه می خواستیم رسیده ایم. در هر حال، آنچه را نباید می‌ گفتیم، گفته ایم یا کاری که نباید انجام می دادیم، انجام داده ایم. حتی ممکن است، نیت مان نیز در آن لحظه  واقعا همان بوده است. اما اکنون با از بین رفتن برانگیختگی هیجانی، احساس گناه، ندامت، افسوس، آزردگی و اندوه می‌کنیم. شاید بتوانیم عذرخواهی کنیم و وضع را به حالت قبل برگردانیم، اما این رویدادی است که احتمالاً بارها اتفاق خواهد افتاد. تعارضات آسیب‌رسان زوجین، روابط را از بین می‌برد و زوجین را در بلند مدت درمانده می سازد.

مشکل اصلی زوجین چیست؟

مشکل اصلی و عمده ی زوجین دارای تعارض بالا، عدم تنظیم هیجان یعنی برانگیختگی بالا و هیجان منفی است. مهارت های خاصی برای تنظیم عواطف وجود دارد که زوجین می‌توانند آنها را بیاموزند و در نتیجه رابطه موثرتری ایجاد نمایند. با تمرین کافی تعارض به صمیمیت تبدیل می شود و نزدیکی، آرامش و حمایت حاصل خواهد شد.

درک هیجان و برانگیختگی بالا (High Emotional Arousal)

هیجان ها، بسیار پیچیده تر از آن هستند که اکثر افراد تصور می کنند. به نظر می رسد که قسمتی از مشکلات، به خاطر شیوه‌ای است که درباره هیجان‌هایمان  صحبت می کنیم. در واقع درباره هیجان به عنوان یک پدیده یا اثر صحبت می‌کنیم، نه فعلی که آن را انجام می‌دهیم. اما، در واقع هیجان ها مانند اعمال راه رفتن و صحبت کردن فرایندهای پیچیده هستند که بر دیگران و اوضاع پیرامون تاثیر می گذارند.

عدم کنترل رفتار و بدتنظیمی هیجانی (Emotional Dysregulation)

برانگیختگی هیجانی به طور مستقیم بر سیستم‌های دیگر مانند تفکر و اعمال جسمانی تاثیر می گذارد. بنابراین، تنظیم یا مدیریت هیجان، باعث تنظیم فکر و عمل به شیوه ای موثر می شود که می‌تواند روابط را به سمت جلو سوق دهد.

تقریباً همه ما می دانیم که مقدار متعادلی از استرس و تحریک، افراد را هوشیار و علاقه مند نگه می دارد و در واقع خودکنترلی و عملکرد برای انجام کارها را افزایش می دهد. البته می دانید که استرس و تحریک بالاتر از حد متعادل، خودکنترلی و عملکرد مناسب را می‌تواند کاهش دهد. به عبارتی در سطوح کاملاً بالای تحریک، تمرکز بر گریز از موقعیت آزارنده ای که دارای هیجان منفی بالا است وجود دارد. هنگامی که سیستم هیجانی، نامنظم می شود در عملکرد های ادراکی (شناختی) فرد و دیگر عملکردهای خودکنترلی مداخله می کند.

درواقع نابسامانی و عدم کنترل رفتار، نسبتاً مکرر رخ می دهند. در یک پیوستار، می توان از عدم کنترل رفتارهای بسیار آسیب رسان مثل پرخاشگری و رفتارهای کمتر آسیب رسان مثل توهین و اجتناب از موقعیت های دشوار نام برد. برای مثال وقتی کسی از همسرش عیب جویی می نماید و از او انتقاد می‌کند، باعث برانگیختگی او می شود. در چنین موقعیت هایی دشوار است به یاد داشته باشیم، به شخصی که توهین می کنیم، همان کسی است که دوستش داریم و او هم دوست دارد در چنین شرایطی مورد حمایت شما قرار بگیرد. در نهایت تعادل تان را از دست می دهید و مطالب ناخوشایند و بیهوده می گویید. مواردی که فقط باعث می شود مسائل حادتر شوند. هر یک از طرفین در چنین شرایطی باید بتوانند در قدم اول هیجان خود را که رفتارشان را شکل می‌دهد تنظیم نمایند.

در چنین وضعیتی سلامت فردی و متعاقب آن سلامت رابطه بهبود می یابد. نکته قابل تامل آن است که بتوانید الگوی بده بستان پاسخ را به گونه‌ای که به تشدید تعارض نینجامید و موجب کاهش عزت نفس شما نشود به موقع قطع نمایید.

بدین منظور ابتدا باید بدانید، زمانیکه رفتار بد همسرتان شما را مجبور به ابراز واکنش و تعامل‌های منفی نسبت به او می کند، چطور به این موقعیت های حساس وارد شوید و از شدید شدن امور جلوگیری نمایید.

عوامل متعددی باعث آسیب پذیری نسبت به افزایش برانگیختگی هیجانی منفی و متعاقب آن عدم کنترل هیجان می شوند، که شامل موارد زیر است:

۱) چگونگی و میزان حساسیت شما در رابطه با اموری که همسرتان می گوید یا انجام می دهد.

۲) واکنش پذیری و میزان واکنش مناسب شما زمانی که متوجه پیامد های منفی و پر استرس می شوید.

۳) زمان تعادل یا مدت زمانی که طول میکشد به حالت هیجانی طبیعی بازگردید.

اقداماتی به منظور تنظیم هیجان زوجین

۱) دنیای درونی همسرتان را درک کنید.درک دنیای درونی به معنای درک تجربه های ذهنی، معنا بخشی به دنیای درونی و توجه به اعتبار زندگی همسرتان است. همیشه با دو جریان ادراکی زوجین مواجه هستیم یکی به دنیای مادی وابسته است و آنچه که می بینیم و می شنویم دیگری به دنیای ذهنی زوجین مربوط است.

 در واقع به تجربه ذهنی آنها از احساسات، افکار، امیدها و رویاهایشان. دنیای درونی همسرتان را تلاش کنید که درک نمایید. می آموزید که دنیای درونی یکدیگر را حس کنید و به آن احترام بگذارید.

۲) از شر رویدادهای تاسف بار گذشته رها شوید و برای زمان حال و اکنون رابطه تان تصمیم بگیرید.

۳) چهار رفتار ناکارآمد و در هم تنیده ای که زوج‌های مشکل دار همیشه تجربه می کنند عبارت است از انتقاد، توهین، دفاع و قهر. باید تلاش کنید مهارت های مدیریت تعارض و خودتنظیمی هیجانی را جایگزین این چهار رفتار ناکارآمد در روابط خود با همسرتان نمایید.

بی تردید رابطه عاشقانه بر سلامت جسمی و روانی ما اثر می گذارد. پژوهش های متعدد بارها نشان داده اند رابطه با کیفیت نه تنها پیش‌بین سلامت است. بلکه التیام بیماری ها و عمر بیشتر را هم نوید می دهد. اگر می خواهید صمیمیت جنسی و رضایت زناشویی را تجربه کنید چاره ای ندارید جز آن که خودتنظیمی هیجانی را فرا بگیرید و با استفاده از مهارت های ارتباطی کارآمد راه های بهبود روابط و خروج آنها از شرایط کسالت بار را  به کار ببندید.

منبع: دکتر ترانه موذنی